Kişisel bir zaafım var. Çok konuşkanım.
Tanrı’nın hikmeti, “Çok konuşanın günahı eksik olmaz, Sağduyulu kişiyse dilini tutar” der (Özd. 10:19). Yine de konu ne olursa olsun düşüncelerimi anlatmadan edemiyorum sanki.
Türkçedeki “fikir sahibi olmadan zikir sahibi olmak” deyimi akla gelir. İnternet’te bir vatandaş bu olayı kısa ve muzip bir şekilde tanımlamıştır: “Dolmadan taşmaktır”!1
Peki, ama hiçbirimiz bilgisiz değiliz. Siz de ben de okumayı, yeni şeyler öğrenmeyi seviyoruzdur. Belirli bir yere kadar birikimimiz vardır. Yani, “dolmamış” sayılmayız. Bildiklerimizi başkalarına anlatmayacak mıyız yani?
Gene Özdeyişler’den bu konuyla alakalı olarak anlamlı bir ayet var: “İhtiyatlı kişi bilgisini kendine saklar, Oysa akılsızın yüreği ahmaklığını ilan eder” (Özd. 12:23). Bruce Waltke bu ayeti şöyle açıklar: “İhtiyatlı kişi bilgisini kendine saklar”, çünkü gururla bilgisini sergilemek veya öfkeyle bilgisini diğerlerine zarar vermek için kullanmak gibi gizli bir kaygısı yoktur. Doğru durumu bekleyecek kadar özdenetimli ve ne zaman açıklaması gerektiğini bilecek kadar sağduyuludur…”2
Sonuç olarak bildiklerimiz Tanrı’nın bize lütfettiği bir imkândır. Rab’de olgunlaştıkça sadece başkalarına bildiklerimizi ispatlamak için sergi açmaktansa, uygun durumda yararlı olacağında bildiklerimizi paylaşırız. İyi bir usta ikide bir aletlerini takım çantasından çıkararak şov yapmaz. Yararlı bir iş yapmak için uygun zamanda aletlerini çıkarıp kullanır.
Bu konuda kişisel zaafım olduğunu itiraf ettim. Değişmek, olgunlaşmak için hangi somut adımları atıyorum? Bu günlerde saygıdeğer bir ağabey bana mentorluk yapıyor. Onun hayatına bakarak ilham alıyorum. Üzüm üzüme baka baka kararır derler ya!
Mentorluk yapan ağabeyin adı F. F. Bruce; büyük bir Kutsal Kitap uzmanıdır. Gerçeği söylemek gerekirse, Bruce 1990 yılında vefat etti, Rab’bin yanındadır. Ama onun yazdıklarını ve hakkında yazılanları okuyarak kendim için ona mentorluk yaptırıyorum.
Dediğim gibi, bu konuda Bruce iyi bir örnektir. Bu kısa yazıda Bruce’un ne kadar bilgili olduğunu etraflıca anlatmak imkânsızdır. Ama fikir vermek için birkaç noktaya değineceğim.
Bruce, Birleşik Krallıklar’ın önde gelen üniversitelerinde (Edinburgh, Leeds, Sheffield, Manchester) Grekçe, Kutsal Kitap tarihi ve edebiyatı, Yeni Antlaşma ve Yeni Antlaşma yorumu konularında hocalık yaptı.
Bruce, dil konusunda çok yetenekliydi. Başta Latince, Grekçe, İbranice, Hollandaca, Fransızca, Almanca, İtalyanca, İspanyolca olmak üzere birçok dil biliyordu. (1962’de, 52 yaşındayken ve Sheffield Üniversitesi’nde hocalık yaparken, 1. sınıf Kıpti dili dersine öğrenci olarak katılıyordu!)3
Yaklaşık 33 kitap ve sayısız makale yazdı. Elçilerin İşleri’nin Grekçe metni üzerindeki yorum kitabı 1951’de yayımlandığında, “Müjdeci akademik çalışmalarının yeniden canlanmasında ve saygınlık kazanmasında bir dönüm noktası” sayıldı.4
The New Testament Documents, Are They Reliable (Türkçesi: Elimizdeki İncil Sağlamdır) adlı eseri, 2006 yılında Amerika’daki Christianity Today dergisi tarafından “Müjdeci Hristiyanları biçimlendiren en önemli 50 kitaptan biri olarak seçilmiştir.”5
Bruce, Birleşik Krallıklar’daki hem Eski Antlaşma Araştırma Cemiyeti (SOTS) hem de Yeni Antlaşma Araştırma Cemiyeti (SNTS)’nin başkanlığını yaptı. (Bu kurumların tarihinde yalnızca iki kişi bu ayrıcalığa nail olmuştur.)
İşte bu kadar değerli, bilgili bir insandı F. F. Bruce. Gelgelelim Bruce ile 1989’da yapılan bir söyleşide, şöyle bir konuşma geçti:
Bugün kiliseye önermek istediğiniz bir strateji var mı?
Hayır.
Sizce yaşadığımız bu günler dünyanın son günleri mi?
Hiçbir fikrim yok.6
Bu söyleşi Bruce’un vefatından önceki yıl, 80 yaşındayken yapıldı. Bruce her konuda fikir beyan etmek gereği duymamış, gönül rahatlığıyla “fikrim yok” diyebilmişti.
Başkalarına bildiklerimizi anlatmak gizli kaygılara dayanmasın, bir hizmet olsun.
- 1“Fikir Sahibi Olmadan Zikir Sahibi Olmak”, Uludağ Sözlük http://www.uludagsozluk.com/k/fikir-sahibi-olmadan-zikir-sahibi-olmak > (18 Kasım 2014 tarihinde erişilmiştir).
- 2Bruce Waltke, The Book of Proverbs, Chapters 1-15 (Grand Rapids, Michigan: Eerdmans, 2004), s. 539-40.
- 3Tim Grass, F. F. Bruce: A Life (Cambridge: Eerdmans, 2011), s.12, 27-28, 104.
- 4A.g.e., s. 76-7.
- 5A.g.e., s. 39.
- 6Ward & Laurel Gasque, “An Interview with F.F. Bruce,” St Mark’s Review 139 (Spring 1989), s. 9
