Makaleler: Tarih
Makaleler: Tarih
Tarih makaleleri Kutsal Kitap'taki tarihi arka plan, Hristiyanlık tarihi ve kilise tarihi hakkındaki bilgileri içerir.
Tarih
Melanchthon’un Aklanma Doktrini
“Wittenberg Reformu’nun ikinci direği” olarak da bilinen Philipp Melanchton (1497-1560) çoğu zaman Luther’in gölgesinde kalsa da Reform’a çok katkısı olmuştur. Melanchthon’un etkisi o kadar büyüktür ki Schröder şöyle yazar: “Wittenberg Reformu’nun Avrupa’da yayılmasına Luther’in teolojik yazılarının mı yoksa Melanchthon’un teolojik yazılarının mı daha fazla katkıda bulunduğunu söylemek zordur.” Araştırmalarda, “uysallık, teolojik derinlikten yoksunluk, papalığa yakınlık, doktrinsel tartışmalarda uyumluluk ve Luther’in pozisyonundan uzaklık” ile suçlandığı için sıklıkla olumsuz tasvir edilen bu adam, bu makalede daha yakından incelemek istediğim kişidir. Daha doğrusu onun aklanma doktrinini inceleme amacındayım. Çünkü “Martin Luther’in Wittenberg Reformu’ndaki en yakın çalışma arkadaşı, günah çıkarma yazılarının çoğunun yazarı, çeşitli dini tartışmalarda bir lider, kilise organizatörü ve evrensel bir bilim adamı” olarak Reform’un en önemli isimlerinden biriydi.
Tarih
Nüfus Sayımı ve İsa’nın Doğumu Meselesi Üzerine Bir İnceleme
İsa’nın doğduğu çağda Akdeniz dünyası büyük ve önemli bir değişim sürecindeydi. Büyük İskender’in ardılları tarihe karışmış, toprakları Romalılar ve Partlar arasında bölünmüştü. Roma, Avgustus liderliğinde cumhuriyetten imparatorluğa geçmişti. Akdeniz havzasında sadece Roma hakimdi. Bölgede bu iki büyük devlet arasında mücadele vardı. Akdeniz’e, Mısır’a hâkim olmak isteyen Partlar ağır bir yenilgi almıştı. Hirodes’in krallığı stratejik öneme sahipti. Bu bölge bir yandan Roma ve Partlar arasında tampon bölge iken bir yandan da Partlar’la ittifak halinde olan Nebatiler’in saldırısı altındaydı. Avgustus için önemli iki cephe vardı: Germenler’in olduğu Tuna cephesi ile Partlar’ın olduğu Fırat cephesi. Bu yüzden bu iki cephe arasında bir yol ağı kuruldu Bitinya’da; Nicomedia’dan geçip Ancyra (Ankara), Caesarea (Kayseri) ve Tarsus üzerinden Anadolu’yu baştanbaşa geçerek Suriye’ye ulaşıyordu. Roma orduları Doğu’da daha fazla etkin olmaya başladı. Bütün bu olayların yanı sıra, Beytlehem’de gerçekleşecek İsa’nın doğumu, insanlığın talihini değiştirecekti.
Tarih
Reform ve Tapınma
“Kiliseye Tanrı’ya tapınmak için gideriz, bu da bir şeyleri almakla değil, bir şeyler vermekle gerçekleşir.” Tanrı’nın halkının toplu tapınmasına dair böyle söylemler Hristiyan literatüründe ve Hristiyan sohbetlerinde bolca geçer. Bunlar kulağa ikna edici gelir. Ne de olsa Kutsal Yazılar “vermenin, almaktan daha çok mutluluk verdiği” konusunda bizlere güvence vermiştir. İngilizce “tapınma (worship)” kelimesi etimolojik olarak –Eski İngilizcedeki “değer (worth) atfetmek” anlamına gelen bir terimden geliyormuş anlaşılan– tapınmayı, Tanrı’ya bir şeyler verme eylemi olarak görmeye uygundur.
Tarih
Spurgeon’un Vaaz Vermesinin Sırrı
Bugün –Spurgeon’un ölümünün ardından yaklaşık bir asır geçmişken– Charles Haddon Spurgeon’un yaşayan ya da ölmüş tüm Hristiyanlardan daha fazla basılı materyali bulunmaktadır. Peki –geçmişte ve günümüzde– bu Viktorya döneminden Londralı konuşmacının birçoklarının zihinlerini ve yüreklerini cezbetmesini sağlayan şey neydi?
Tarih
Tanrı’nın Benzerliği Fikrine Dönüş
Bir dönem hayal edin, yüksek öğrenim, gelir seviyesinde bir sıçrama tahtası olarak değil, karakter oluşturmak için amaçlanan bir dönemi hayal edin. Bir dönem hayal edin, üniversite öğrencileri –bugünlerde pek çok kişinin savunduğu– politik haklılık ve kimlik politikaları yerine gerçeğin peşinden gitsinler. Üniversite eğitimi idealimizin ortaya çıktığı Orta Çağ yılları işte böyle bir dönemdi.
Tarih
Tanrı’nın Sözü’nü Ezgiyle Okumak
Johann Sebastian Bach inanç beyanına göre Lüteryan’dı, kendi vardığı kanaatle de Lüteryan’dı, müzik icrasında da Lüteryan’dı. Leipzig’de kilise koro şefi olarak görevine başlamadan önce, Martin Luther’in teolojisinin en mühim noktalarının özetlendiği 1577 inanç bildirgesi Konkord Formülü’nü desteklediğini belirterek iki teolojik sınavdan geçmişti. Bach’ın ölümünden sonra oluşturulan kitap envanterinde Lüteryan teologların yazdığı büyük eserlerin yanı sıra, Luther’in çalışmalarından iki seri (biri Latince, biri Almanca) ve çeşitli yazılarından birkaç cilt de yer almaktaydı. Bach, sadece Luther’in teolojisinin özünü takip etmekle kalmayıp aynı zamanda Luther’in ilahi yazarı ve kilise müziğinin destekçisi olarak başardıklarını aktif olarak geliştirmek üzere Lüteryan geleneğe doğrudan sahip çıktı. Bach’ın biçtiği hasat, aslında bizzat Luther’in ektiği tohumdu.
Tarih
Üçlük Öğretisi
Üçlük öğretisi, Hıristiyanlık inancının temellerinden biridir. Aynı zamanda anlaşılması ve başkalarına açıklanması da zor olan bir konudur. Üçlük öğretisini doğru biçimde formüle etme sorununda şu üç öğe vardır: 1. Tanrı'nın birliği, 2. Mesih'in Tanrılığı, 3. Kutsal Ruh'un kişiliği. Bu üç öğeden birini tanımamak, bizi, Kilise’nin başlangıç yıllarında ortaya çıkan sapkın öğretişlerden birine götürebilir. Üçlük öğretisine ilişkin çağdaş görüşlerin ve tartışmaların büyük oranda yararsız kaldığına dikkat çeken Macleod, Üçlük öğretisinin tarihçesinde önemli bir rol oynamış olan belli başlı tanrıbilimsel kavramalara bakarak Üçlük’ü yeniden incelemektedir.
Tarih
William Goodell: Osmanlı İmparatorluğu’nda Tanrı’nın Bir Hizmetkârı
William Goodell, İstanbul’a yerleşen ve orada hizmet eden ilk Protestan müjdeciydi. Goodell, “Büyük ölçüde Sör Stratford Canning ile birlikte Sultan tarafından Protestanların tanınmasından ve Sultan’ın Hristiyanların Müslümanlarla eşit olduğunu onaylayan fermanı ilan etmesinden sorumluydu.”
Tarih
Yeni Katılanlara İmanı Öğretmek
Kilisenize yeni katılmaya başlayanlara Hristiyanlık inancının temel öğretilerini öğretmek için bir müfredat bulunmakta mıdır? Dahası, bu tarz bir eğitim için yeni gelenlerle ilgilenirken sorulan sorulara cevap vermekte zorlandığınızı veya bildiğiniz halde dilinizin dönmediğini ve soruları yanıtlayamadığınızı düşündüğünüz zamanlar olmuş mudur? De Catechizandis Ridibus (Yeni Katılanlara İmanı Öğretmek) üstteki iki soru hakkında kilisede hizmet edenler için eşsiz bir eserdir. Bu makalede bu eserin içerikleri özetlenmektedir.
